دانش تولیدی هیئت های اندیشه ورز در مواجهه با کرونا عملیاتی گردد، پیوند ظرفیت های دانشگاه با نیازهای اجتماعی - مجله سلو بلاگ

گروه استان های خبرگزاری خبرنگاران؛ حسین عقابی- پس از ابلاغ شیوه نامه فراوری دانش روبروه با چالش های حاصل از معضل دنیای ویروس کرونا و استخراج روش های کاربست این دانش و آنالیز حکمرانی در دنیا پساکرونا توسط دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به رؤسای هیئت های اندیشه ورز استان ها و مسئولان تالارها و گروه های مصاحبه، مخاطبان شیوه نامه موظف شدند تا سرانجام فروردین 99 به تدقیق موضوعات معین شده مورد آنالیز اقدام لازم را انجام دهند.

با این شرح و با توجه به اینکه اکنون بهترین زمان برای نقش آفرینی هیئت های اندیشه ورز دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه چالش ایجادشده به وسیله کرونا است و باید دانش روبروه و برخورد با چالش کرونا توسط هیئت های اندیشه ورز در استان ها فراوری گردد، خبرنگار خبرگزاری خبرنگاران با محمدعلی نادی رئیس هیئت اندیشه ورز تعالی علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان درباره فعالیت های این هیئت در قبال شیوه نامه ابلاغی مصاحبه نموده است که در ادامه خواهیم خواند.

خبرنگاران: تا به امروز چه فعالیت هایی بعد از ابلاغ شیوه نامه در هیئت اندیشه ورز استان متبوع شما اجرا شده است؟

نادی: به نام حضرت حق که هرچه هست از اوست. اعوذ بالله من علم لاینفع. بعد از ابلاغ شیوه نامه توسط دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه، پیگیری و برنامه ریزی جدی معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه و رئیس مرکز مطالعات این معاونت و همکاران ساعی و پرتلاش ایشان، مدیریت دو کارگروه را که توسط معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی معین شده بود را بر عهده گرفتیم. نخست کارگروه کرونا و آموزش عالی و دیگری کارگروه کرونا و فضای مجازی است.

ترکیب دانش نظری و عملی

طبیعتاً کل نیرو و انرژی موجود در استان را روی این دو کارگروه متمرکز کردیم؛ البته برخی از اعضای هیئت اندیشه ورز استان متناسب با رشته خود در کارگروه های دیگر نیز مشغول شدند؛ بنابراین هیچ عضوی از هیئت که اکنون در 30 کارگروه کشور مشغول نباشند، نداریم. علاوه بر این از همکارانی که در استان های دیگر بودند و ظرفیت های عالی در زمینه های موضوعی کارگروه های ما داشتند، یاری گرفته شد و این بزرگواران به این دوکارگروه اضافه شدند. علاوه بر این در این دو کارگروه آموزش عالی علاوه بر درگیرشدن اعضای خود استان و استان های دیگر از برخی از همکاران اجرایی در سازمان مرکزی یاری گرفته شد که این خود زمینه ترکیب دانش نظری و عملی را فراهم کرد.

کارگروه فضای مجازی هم ترکیبی از متخصصان حوزه رسانه، ارتباطات، تکنولوژی و جامعه شناسی را شامل می گردد که کار خود را تا الان خیلی خوب دنبال نموده و هر کدام از این کارگروه ها به طور تعیین تا الان حدود 12 جلسه داشته اند که جلسات به خروجی هم رسیده است.

اکنون علاوه بر آنالیز اطلاعات و نظراتی که در کنار مطالعه و ارزیابی دیدگاه های علمی داخلی و خارجی بوده در حال تنظیم نخستین خروجی قابل استفاده هستیم. در عین حال برگزاری چند جلسه مجازی را با ظرفیت هایی که استان پیش بینی نموده برای جمع بندی خروجی هایی به دست آمده خواهیم داشت و اعضای داخلی استان در ارتباط با مواردی که استخراج کردیم، نظرات خود را بیان نموده و جمع بندی خوبی حاصل خواهد شد.

خبرنگاران: نتیجه فعالیت و تحقیقات هیئت های اندیشه ورز تا به امروز چگونه بوده و به چه صورت ارائه خواهد شد؟

نادی: یکی از محاسن بسیار خوب ابلاغ این شیوه نامه در شرایط موجود کشور این بود که کل انرژی اعضای هیئت علمی را در حوزه علوم انسانی و هنر روی موضوعات مختلف و متنوع متمرکز کرد؛ زیرا نزدیک به 30 کارگروه در معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه تشکیل شده که این کارگروه ها واقعاً دارای اهمیت بالایی هستند.

نکته مثبت دیگر شیوه نامه این بود؛ در شرایطی که همه داخل منزل بودند و ازنظر روان شناختی به واسطه بحث کرونا، اضطرابی میان خبرنگارانن وجود داشت، این شیوه نامه انگیزه خیلی خوبی را به استادان داد که فعالیت ها و مطالعات خود را درباره مبحث چالش های مرتبط با کرونا و پساکرونا، کانالیزه و هدفمند نمایند.

خبرنگاران: ارزیابی شما از ابلاغ این شیوه نامه و بندهای ابلاغی آن و نتایج به دست آمده چیست و آیا دانش فراوریی هیئت در مقابله با چنین بحران هایی در آینده مفید خواهد بود؟

نادی: ارزیابی ما از ابلاغ این شیوه نامه خیلی مثبت بوده و هست به دلیل اینکه از زمان ابلاغ آن تا به امروز و با شکل گیری کارگروه ها، بسیاری از استادانی که حتی همدیگر را نمی شناختند و از توانایی های یکدیگر بی خبر بودند در قالب تیم کاری کنار هم برای رسیدن به یک هدف جمع شدند. به هر حال انرژی زیاد و ظرفیت بسیار بالایی را که در اعضای هیئت علمی همه گروه ها وجود داشت، این شیوه نامه روی موضوع کرونا متمرکز کرد و به نوعی در حال تجربه مدل هم افزایی فکری و دانشی بین نخبگان هستیم و رویه کنونی نشان داد که می گردد در شرایط معمول هم از این شیوه استفاده کرد و فقط در شرایط بحرانی قابل استفاده نیست و می توان در شرایط غیربحرانی هم از این هم افزایی فکری به خوبی استفاده کرد، هرچند ممکن است دارای ضعف ها و مسائل فرایند اجرایی آن باشد.

حس مسئولیت اجتماعی دانشگاهیان آشکار و فعال شد

در دانشگاه آزاد اسلامی از هم افزایی فکری تا قبل از این قضیه به این شکل و در این سطح و حجم استفاده نشده بود و تا این حد استادان صاحب فکر به مشارکت طلبیده نشده بودند؛ ولی خروجی های هم افزایی فکری اخیر نشان دهنده این است که می توانیم فراتر از موضوع بحران ها به این ظرفیت بزرگ نگاه کنیم. یعنی نه فقط برای پیداکردن راهکار برای بحران ها چنین جریان هایی را می توان شکل داد که این موضوع می تواند زمینه ساز نظام فکری-فرهنگی خاصی برای دوران پساکرونا باشد و بسیاری از جلسات و برنامه ها با همین مکانیزم برگزار گردد و احتیاج به جابه جایی ها و حضور فیزیکی نباشد.

این شیوه نامه نشان داد که می توان خیلی از فعالیت ها را با همین سیستم دورکاری و به وسیله الکترونیک دنبال کرد و به مجموعه اجرایی، تصمیم گیری و تصمیم سازی دانشگاه یاری کرد، بدون اینکه ضرورت داشته باشد همه در یک نقطه مثلاً در تهران به شکل فیزیکی جمع شویم. از طرفی حس مسئولیت اجتماعی همه همکاران را آشکارا درگیر کرد؛ چراکه حتی همکارانی که مستقیماً در این کارگروه ها عضو نیستند هم ایده ، نظر و نکات قابل توجهی را در اختیار کارگروه ها قرار می دهند.

خبرنگاران: فراوری دانش روبروه با چالش های حاصل از معضل دنیای ویروس کرونا در هیئت های اندیشه ورز را چگونه ارزیابی می کنید؟

نادی: دانشی که با ابلاغ این شیوه نامه فراوری می گردد، فارغ از اینکه قابل استفاده برای دانشگاه آزاد اسلامی خواهد بود یا نه، به هر حال در درجه نخست شکل جدیدی از صورت بندی دانش خواهد بود. در درجه بعد اینکه ممکن است خیلی سیستماتیک نباشد و به هم ریختگی هایی در درون آن دیده گردد که راهکار آن حفظ و تداوم این کارگروه هاست به این صورت که علاوه بر مأموریت های فعلی، مأموریت های جدیدی را برای آنها تعریف کنیم تا جریان سازی های فکری را بین استادان برای پیش بینی سناریوهایی که در آینده ممکن است اتفاق بیفتد، توسعه دهند.

به عنوان مثال برای بحران کرونا پیش فرض این است؛ فارغ از اینکه علت به وجود آمدن این بحران کدام کشور، کجا یا به چه دلایلی بود، باید به این قضیه فکر کرد که با وجود زیرساخت های فناوری و تکنولوژیکی کشور، اگر علاوه بر این بحران بیولوژیکی، بحران سایبری هم اتفاق می افتاد و همین امکانات تکنولوژیک و فضای مجازی را در اختیار نداشتیم، چطور می خواستیم با این بحران روبرو شویم.

کارگروه های هیئت اندیشه ورز باید به عنوان اتاق های فکر تداوم پیدا نمایند

کارگروه های به وجود آمده باید به عنوان اتاق های فکر تداوم پیدا نمایند و بهتر است این تشکیلات مجازی و سرمایه های فکری دارای یک نظام هدفمند شوند و قطع نشوند و به جای اینکه صرفاً به دنبال ارائه راهکار و راهکاری برای برون رفت از بحران ها باشند با هدف تعریف کردن سناریوهای مبتنی بر روینمودهای آینده پژوهی و آینده نگاری، عملیاتی و اجرایی شده و تداوم پیدا نمایند که در همین مرحله نیز همکاران مرکز مطالعات در معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه واقعاً پیگیر و خیلی جهادی عمل نموده اند.

دانشی که توسط این کارگروه ها فراوری شده چه در روبروه با بحران کرونا و چه دوران بعد از این بحران به نظر دانش قابل استفاده می آید؛ اما در این گام احتمالاً بیشتر با دانش نظری روبرو خواهیم بود. در این مرحله بیشتر سعی شد مبتنی بر مطالعات و درون مایه های ذهنی استادان و درون مایه های فکری را که می تواند در سه بُعد به ما اطلاعات دهد، احصا و گردآوری گردد.

نخست اینکه این چالش ها چه بوده، دوم هر کدام از این چالش ها چه پیامدهایی را در پی دارد و در نهایت اینکه راهکارهای غلبه کردن و فائق آمدن بر این چالش ها و پیامدهای آنها چیست. فعلاً در این سه عرصه در حال کار شبانه روزی با همکاران هستیم؛ البته بحران کرونا نشان داد که باید در یک دهه اخیر روی حوزه تکنولوژی و آموزش های مجازی خیلی بیشتر در دانشگاه سرمایه گذاری می کردیم. هم در بعد نرم و هم بعد سخت و نباید از کارهای بسیار خوبی که اجرا شده چشم پوشی کرد؛ ولی باید در روبروه با مسایل، پیش کنشی یا پیش گستر عمل کرد تا اینکه به وقت روبروه کنشی عمل کنیم.

در شرایط روبروه با بحران ممکن است به لحاظ امکانات و زمان محدودیت هایی را داشته باشیم که زمان جبران محدودیت ها کار را سخت و ما را با دشواری هایی دوچندان روبرو کند. دانش فراوریشده در کارگروه ها به نظر می رسد هم دانشگاه را به سمت درون نگری بیشتر در کشور و هم نمونه های پیروز در خارج کشور راهنمایی خواهد نمود (اُطلب العلم ولو بالسین). مثلاً در بعد درون نگری از همین الان باید مانند کارخانه های صنعتی که از یک ماه پیش به این موضوع فکر می کردند که با اجرایی شدن برنامه فاصله گذاری اجتماعی، چطور کارخانه ها را فعال نمایند، ما هم از الان باید به این فکر باشیم که دانشگاه برای شروع فعالیت با حضور دانشجویان بعد از این دوره ای که الان فعالیت ها به صورت دورکاری بوده، باید چه کار کنیم و چه پروتکل های خاصی احتیاج داریم و...

نکته بسیار مهم این است که برخلاف بانک ها که در جلو در و باجه ها طلق های شفاف کشیده اند و حتی کارمندان بانک گان پوشیده اند و علاوه بر آن از ماسک و دستکش، کلاه اتاق عمل روی سر گذاشته اند؛ ولی استاد که نمی تواند در کلاس میان خود و دانشجویان طلق بکشد و حتی با استفاده از یک وسیله مثل تب گیر هم نمی توانیم متوجه شویم که فرد آلوده یا سالم است؟ این یک مثال خرد است که هم می توان پاسخ های موجود به آن و هم نمونه های پیروز خارجی را آنالیز کرد.

سال های گذشته در حوزه آموزش الکترونیک و تهیه محتوای الکترونیک در زمینه توانمندسازی استادان چه مسیری طی شده است و چه باید کرد؟ پیش بینی های جدی بر روی تغییر نظام فکری استادان و دانشجویان برای دوران بحران را از چه موقع باید شروع کرد.

رویکرد کارگروه ها رو به جلو و آینده نگر باشد

طبیعتاً با اشکال سنتی آموزش و پژوهش نخواهیم توانست نسل های جدید دانشگاهی را در خدمت کشور و احتیاجهای آن به کار بندیم. باید به دنبال دانش بومی بود که علاوه بر کارآمدی پیش برنده نیز باشد. پس اگر بخواهیم دانشی که الان فراوری شده را جمع بندی کنیم به این شکل است که این دانش نظری بوده و باید در قالب مدل عینی بتوانیم ظرفیت عملیاتی به آن دهیم. نتایجی که از هر کدام از این کارگروه ها احصا و گردآوری شده، نتایج قابل کاربرد و مفیدی است؛ ولی قاعدتاً احتیاجمند این است که بعداً برای عملیاتی تر شدن، کارهای وسیع تری توسط هیئت و کارگروه ها بر روی آنها صورت بگیرد.

رویکرد کارگروه ها باید رو به جلو و آینده نگر باشد و اتفاقات مثبت و منفی را که ممکن است، اتفاق بیفتد را پیش بینی نموده و سناریوهای مختلف برای روبرو شدن با این بحران ها و یا حوادث و نکات حتی مثبت تعریف نمایند. همواره این طور نیست که با بحران روبرو باشیم؛ بلکه ممکن است فرصت هایی برای ما ایجاد گردد که اگر سناریوهایی را تعریف نموده باشیم برای روبرو شدن با این فرصت ها، طبیعتاً از آنها بهتر استفاده می کنیم.

خبرنگاران: و سخن آخر...

نادی: نکته آخر اینکه واقعاً با تشکیل این کارگروه ها کاملاً تعیین شد که می توان ظرفیت وسیع دانشگاه، استادان و حتی دانشجویان تحصیلات تحمیلی و دکتری را به عنوان ظرفیت نهفته در دانشگاه برای حل مسائل فعال کرد و این موضوع خود را خیلی خوب نشان می دهد که اگر ما این ظرفیت ها را فعال کنیم، می تواند به عنوان دانش قابل عرضه به جامعه در حوزه علوم انسانی و هنر قابلیت تجاری شدن را به خودش بگیرد.

پیوند ظرفیت علمی و اجرایی دانشگاه آزاد با احتیاجهای اجتماعی

سرعت و چابکی دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان مجموعه خصوصی عام المنفعه در مقایسه با مؤسسات دولتی به ما این فرصت را می دهد که سریع تر بتوانیم راهکارها و فرصت ها را شناسایی نموده و دانشی که فراوری نموده ایم در عرصه علوم انسانی و هنر در آینده در بازار تجاری سازی کنیم.

نگاه دوربرد و استراتژیک مدیران عالی دانشگاه درباره به کارگیری این ظرفیت ها به نحو مطلوبی خواهد توانست کل ظرفیت علمی و اجرایی دانشگاه آزاد اسلامی را به مسایل، مسائل و احتیاجهای اجتماعی پیوند بزند.

براین باورم که نسل پنجم دانشگاه ها، نسل دانشگاه های رفاه محور مبتنی بر ارزش های الهی و با محور پاسخگویی اجتماعی خواهد بود که در پساکرونا آن را خواهیم دید و اکنون مؤلفه های آن در حال شکل گیری است.

4121/

بی نهایت اس ام اس: اس ام اس عاشقانه، جدید، خنده دار

صبح مهریز: مجله فروش و راهکارهای بازاریابی مدرن و دیجیتالی