شبکه ملی اطلاعات مکمل اینترنت است - مجله سلو بلاگ

در تازه ترین مورد هفته گذشته دادستان کل کشور از محمد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات خواست تا پاسخ دهد چرا نسبت به راه اندازی شبکه ملی که مصوب رهبری است عمل ننموده است.معاون دادستان کل کشور هم چندی پیش در جمع مردم قم از لزوم پاکسازی فضای مجازی و تسریع در راه اندازی شبکه ملی اطلاعات سخن گفت.

امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات در گفت وگو با خبرنگاران اما می گوید که شبکه ملی اطلاعات همین حالا هم مشغول فعالیت و ارائه خدمات به مردم و کسب و کارهای ایرانی است. به گفته او؛ برخلاف عقیده بعضی که شبکه ملی اطلاعات را شبکه ای داخلی و جدای از اینترنت می دانند از دیدگاه وزارت ارتباطات این شبکه مکمل اینترنت است که خدمات با هزینه کمتر و کیفیت بهتر را با افزایش امنیت داده ها برای شهروندان ایرانی فراهم نموده است.

• در ماه های اخیر وزارت ارتباطات چندین بار متهم به عمل نکردن مصوبات شورای عالی فضای مجازی درباره شبکه ملی اطلاعات شده است. به نظرتان با حرف هایی که زده شده گروه هایی در کشور وجود دارند که به دنبال شبکه ای داخلی و جدا از اینترنت جهانی هستند؟

بله، به نظرم هستند. با این صحبت هایی که می خوانیم احساس می کنیم چنین گروه هایی وجود دارند. واقعیت و برداشت ما از شبکه ملی اطلاعات اما با این دیدگاه متفاوت است.

• شبکه ملی اطلاعات در دیدگاه شما یعنی به معنای جدایی از اینترنت نیست؟

نخستین ویژگی شبکه ملی اطلاعات از دیدگاه ما این است که مکمل شبکه اینترنت است. یعنی شبکه اینترنت یکسری از کارنمودها را برای ما دارد و ما احتیاج داریم که یکسری دیگر از کارنمودها را از شبکه ای دیگر تأمین کنیم. مثال این قضیه احتیاج به شبکه ای امن برای ارتباطات نظامی یا بانکی است. در جهان هم همین مدل استفاده می گردد. یعنی کشورها شبکه های اختصاصی دارند که به موازات اینترنت کار خود را انجام می دهند.

دومین ویژگی مهم شبکه ملی اطلاعات این است که یک پروژه نیست، یک فرایند، روند و رویکرد است. یعنی تکنولوژی مدام تغییر می نماید و نمی گردد هیچ وقت گفت که شبکه ای به نام شبکه ملی اطلاعات راه اندازی نموده ایم، تمام شد و رفت. مثلا اینترنت مگر روند و رشدش تمام می گردد؟

شبکه ملی اطلاعات به معنای آن است که برای شهروندان و ارتباطات شان امنیت لازم را فراهم کنیم. یعنی داده هایشان صرف نظر از اینکه در اینترنت هستند یا نیستند امن باشد. استقلال کاربران ایرانی و کشور تأمین گردد. این مسئله باید یک فرآیند و رویکرد باشد که جاری و پویاست. این مورد دیگری است که با دوستانی که نگاه پروژه ای به شبکه ملی اطلاعات دارند اختلاف نظر داریم.

• این شبکه که به گفته تان مکمل اینترنت است، برای کاربران ایرانی چه سودی دارد؟

وقتی می گوییم شبکه ملی اطلاعات، در حال صحبت کردن در 3سطح هستیم. یک سطح ماجرای زیرساخت فنی شبکه ملی اطلاعات که بخش عمده ای از آن بر عهده وزارت ارتباطات است. بخشی از این زیرساخت هم مانند حوزه نظامی اختصاصی است. اما سطح و لایه دیگر، لایه خدمات و کسب و کار است. در این لایه از دیدگاه ما شبکه ملی اطلاعات به معنای زمینه سازی برای این است که کسب و کارهای ایرانی مزیت جدی نسبت به رقبای خارجی خود داشته باشند.

به عنوان مثال اگر یوتیوب در کشور ما فیلتر نبود و آن را داشتیم و در کنارش آپارات هم بود آپارات باید بتواند با استفاده از شبکه ملی اطلاعات باکیفیت بهتری را به کاربران ایرانی ارائه کند. لایه و سطح دیگر شبکه ملی اطلاعات لایه محتواست. یعنی ما بتوانیم محتوای بیشتر ایرانی داشته باشیم. این ویژگی هایی است که تفاوت دید ما و فهمی که بعضی دوستان از شبکه ملی اطلاعات دارند را نشان می دهد. شبکه ملی اطلاعات از دیدگاه ما تعارض یا ضدیتی با شبکه اینترنت ندارد و مکمل آن است.

• این شبکه که می گویید همین حالا هم مشغول به کار است و کسب و کارهای زیادی روی آن قرار گرفته اند، پس کدام مصوبه شورای عالی فضای مجازی است که وزارت ارتباطات متهم به عمل نکردن به مفاد آن درباره راه اندازی شبکه ملی اطلاعات می گردد؟

چیزی که در مصوبه شورای عالی فضای مجازی تحت عنوان سند تبیین الزامات وجود دارد همین رویکردی است که عرض کردم. این شبکه ملی اطلاعات هم همین حالا وجود دارد و مشغول به کار است. همین است که می گوییم بعضی دوستان ادراکی درباره شبکه ملی اطلاعات دارند که ما آن را متوجه نمی شویم.

شبکه ملی اطلاعات اکنون وجود دارد، فرایندی در حال رشد است و اکنون هم در حال فعالیت است. ما در همه پروژه هایمان سعی داریم رویکرد شبکه ملی اطلاعات را داشته باشیم. گزارش های ما هم درباره پیشرفت شبکه ملی اطلاعات منتشر و به نهادی ذیصلاح ارسال می گردد.

• می توانید مثالی از استفاده های این شبکه مکمل برای مردم بزنید؟

وقتی مثلا کاربران اکنون به سایت های ایرانی پخش فیلم و سریال ها می روند و فیلم با کیفیت بالا بدون مصرف ترافیک اینترنت یا با نصف مصرف ترافیک شان به صورت آنلاین می بینند در واقع در حال استفاده از مزایای شبکه ملی اطلاعات هستند. این همان مزیت هایی است که نشان می دهد شبکه ملی اطلاعات مکمل اینترنت است. یعنی مردم مثل این است که از اینترنت دارند استفاده می نمایند اما با هزینه کمتر کیفیت بهتری دارند.

• پس به نظرتان این گروهی که می گویید درک شان از شبکه ملی اطلاعات متفاوت است دنبال چه چیزی هستند؟ شبکه ای می خواهند که جدا از اینترنت باشد؟

به نظرم دنبال این هم نیستند. فکر می کنم یا از واژه هایی استفاده می نمایند که ادراک و فهم متفاوتی از آن دارند یا برایشان ابزاری سیاسی است که از طریق آن نارضایتی خود را نشان دهند. این یک بهانه جویی است. چون ابهام هم دارد حرف هایشان و هیچ وقت معین نمی نمایند منظورشان از شبکه ملی اطلاعات که می گویند چه هست.

• این همان موضوعی است که چند وقت پیش وزیر ارتباطات گفتند مدینه فاضله گروهی قطع اینترنت است؟

کسانی چنین ادراکی دارند که شبکه ملی اطلاعات را بدیل و جایگزین شبکه اینترنت می دانند و قاعدتا باید مدینه فاضله شان این باشد که اینترنتی وجود نداشته باشد. از دید آنها باید شبکه اینترنت داخلی داشته باشیم.

• به نظرتان این شبکه داخلی و جدای از اینترنت جهانی باعث امنیت بیشتر ما می گردد؟

حتما نمی گردد.

• هواداران این ایده اما می گویند با این شبکه ملی جدا از اینترنت خیلی راحت تر می توان فضا را کنترل کرد و جلوی تخلفات را گرفت؟

من سؤالی دارم. اکنون امنیت خیابان های کشور دست نیروی انتظامی است. آیا در نظر کسی به معنای آن است که هیچ جرم و جنایتی در آن اتفاق نمی افتد؟ این هم همان است. پس بیایید به خاطر قتل های خیابانی که اتفاق می افتد تمام خیابان های کشور را تعطیل کنید. باید منشأ مسائل را از بین برد و حل کرد.

• ولی در این رابطه اخیرا مقام های قضایی اعلام نموده اند که تعداد پرونده های جرایم فضای مجازی در سال های اخیر هر سال حدود 20درصد افزایش داشته است. اوضاع ما خیلی در این رابطه نامناسب است؟

من هم حدسم این است. از زمانی که خیابان در کشور احداث شده میزان جرم و جنایت در خیابان ها افزایش پیدا نموده است! بدیهی است وقتی دسترسی مردم کشور به اینترنت افزایش پیدا می نماید این ماجرا اتفاق می افتد. این نمودی از زندگی مردم است. زمانی که اینترنت وجود نداشت قاعدتا جرمی هم در این فضا اتفاق نمی افتاد. وقتی شهروندان بیشتری دسترسی به اینترنت پیدا می نمایند بخشی از تخلفاتی که قبلا خارج از این فضا بود هم قاعدتا به این فضا منتقل می گردد.

مثل این است بگوییم از وقتی ساختمان ساخته شده، جرم و جنایت در ساختمان ها زیاده شده است. من فکر می کنم ارائه چنین آمارهایی هم یا از ناآگاهی یا بهانه های سیاسی است. وقتی دسترسی به اینترنت زیادتر می گردد همه تبعاتش هم بیشتر می گردد. از سوی دیگر فراوری محتوای دینی و مقاله های علمی هم در این فضا بیشتر شده است.

• پس مجموعه وزارت ارتباطات به هیچ عنوان ایده اینکه شبکه ملی اطلاعات شبکه ای جدا از اینترنت یا به صورت صریح تر یک شبکه داخلی باشد را قبول ندارد؟

دقیقا، به همین دلیل به شبکه ملی اطلاعات به شدت باور داریم اما نه با تعریفی که شبکه ملی اطلاعات بدیل و جایگزین اینترنت است. شبکه ملی اطلاعات در دیدگاه ما مکمل اینترنت است که ایمنی داده های شهروندان، بهبود کیفیتی که دریافت می نمایند و همچنین استقلال نسبی کشور را افزایش می دهد.

• هواداران این ایده اما اخیرا با خبرهایی که درباره روسیه منتشر شده مدلی که مقام های مسکو پیگیری می نمایند را الگوی مناسبی می دانند. به قول عامیانه مثال کلید قطع/وصل اینترنت را با داشتن شبکه های داخلی که دچار نقص نگردد را مطرح می نمایند.

اینجا هم می توانند اگر به دنبال جدایی از اینترنت هستند گیت وی های ورودی اینترنت را ببندند. هر جایی از جهان هم این امکان وجود دارد. شما وقتی سیم ها را قطع کنید دیگر دیتایی وارد نمی گردد. اینجا هم گیت وی های اینترنت قطع گردد، شبکه های بانکی و... کار می نمایند اما کیفیت تجربه شبکه مردم پایین می آید. سرویس های جهانی وقتی قطع شوند شما فقط در شبکه داخلی خودتان هستید و راهی به بیرون ندارید.