کاروانسراهای خراسان جنوبی در راه جهانی شدن - مجله سلو بلاگ

ایرنا: کاروانسراها یکی از آثار معماری نیاکان هوشمند کشورمان است که در جای جای سرزمین پهناور ایران قرار گرفته اند و از جاذبه های گردشگری به ویژه برای گردشگران خارجی به شمار می فرایند.

کاروانسراها برای استراحت کاروان ها و مسافرانی ساخته شدند که در راه های باستانی و تاریخی رفت و آمد داشتند و این بناها نقش مهمی در مبادلات اقتصادی و فرهنگی بین کشورها و تمدن های کهن ایفا کردند.

اغلب کاروانسراها در استان پهناور و کویری خراسان جنوبی را می توان به صورت بنایی با ایوان ها، حیاط مرکزی، ایوانچه هایی بر گرد حیاط، تالارهای چهار گوشه حیاط و اتاق هایی در پس ایوانچه ها تصور کرد که به خوبی نیاز کاروان ها را در مدت استراحت موقت فراهم کرده است.

برخی از این بناها از جمله کاروانسرای اصفاک در شهرستان بشرویه با مشارکت اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و بخش خصوصی بازسازی شده است تا به عنوان اقامتگاه بوم گردی استفاده شود.

کاروانسرای کلمرد در جهت جاده قدیم طبس به یزد نیز یکی از کاروانسراهای اعجاب انگیز استان خراسان جنوبی است که فضای دل انگیز و آسمان صافش، هر گردشگری را به خود جذب می کند.

کاروانسرای کلمرد قدیم و جدید در کنار هم قرار دارند؛ کاروانسرای قدیمی بر اثر گذر زمان از بین رفته اما کاروانسرای جدید کاملا سالم در کنار جاده ای کم تردد، شکوه و تنهایی خاصی دارد.

دو سوی ورودی کاروانسرا در خارج بنا ایوانچه هایی دیده می شود که در هر طرف 6 عدد از آنها موجود است و در پای سکوی هر کدام افساربندی ایجاد شده که جای بستن دهانه اسب و شتر کاروانیان بوده و دیدن چنین صحنه هایی در کویر مرکزی ایران برای گردشگران و علاقه مندان به میراث فرهنگی بسیار جذاب است.

توسعه کاروانسرا در گذر زمان

کاروانسرای قدیمی که مخروبه شده دارای مساحت 855 متر مربع و مساحت کاروانسرای جدیدتر سه هزار و 184 متر مربع است؛ این افزایش مساحت طی 100 سال در این 2 بنا که کاربری یکسانی داشته اند، مبین این نکته است که این جهت پر رفت و آمد شده و نیاز به وسعت و گنجایش بیشتر باعث افزایش سطح بنای جدیدتر شده است.

از جاذبه های طبیعت گردی و گردشگری این منطقه می توان به ماسه زارهای کویر حلوان که برای کویرنوردی مناسب و همچنین ارتفاعات جعبه ای برای کوهنوردی و صخره نوردی اشاره کرد که در مجاورت کاروانسرا قرار دارند.

اما در کنار این ویژگی های معماری و جذابیت های گردشگری کاروانسراها، انتقال فرهنگ و سنت های کشورمان در کنار داد و ستد کالا از کارکردهای مهم و درخور توجه این بناهای تاریخی است که مسوول تهیه پفراینده ثبت دنیای کاروانسراهای خراسان جنوبی به آن اشاره دارد.

پریسا جمشیدی گفت: اجزای اصلی کاروانسراها، سردر و هشتی ورودی، حیاط، حجره ها، آب انبار، برج و اصطبل ها هستند که با اندکی تفاوت و تغییر می توان آنها را در همه نقاط ایران مشاهده کرد.

وی اضافه کرد: 24 کاروانسرای ارزشمند و باشکوه در استان خراسان جنوبی قرار گرفته است که برخی از آنها بازسازی و بازسازی شده اند.

مسوول تهیه پفراینده ثبت دنیای کاروانسراهای خراسان جنوبی گفت: کاروانسراهای سرایان، کلمرد، جوخواه و چهار گنبد طبس، اصفاک بشرویه و خوشاب فردوس از جمله کاروانسرای بازسازی شده و در حال بهره برداری استان هستند.

وی گفت: کاروانسرای شور در فردوس و زردان در زیرکوه نیز در حال بازسازی و بازسازی هستند.

نامزدی کاروانسراهای خراسان جنوبی برای ثبت دنیای

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی هم گفت: نامزدی کاروانسراهای خراسان جنوبی برای ثبت در فهرست میراث دنیای یونسکو مورد تایید قرار گرفته است و در سال جدید میلادی به عنوان پنجمین اثر این استان ثبت دنیای می شود.

حسن رمضانی اضافه کرد: در این پفراینده برخی کاروانسراهای کشور که واجد ارزش تشخیص داده شده به لحاظ اسلوب و مشخصات معماری وجود دارد که تعدادی از کاروانسراهای خراسان جنوبی نیز مورد تایید قرار گرفته است.

وی اظهار داشت: از جمله کاروانسرای چهل پایه استان که بین راه نایبند به راور قرار گرفته است لذا امیدواریم با این اتفاق به لحاظ آثار ثبت شده دنیای جزو استان های پیشرو در شرق کشور باشیم.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی با اشاره به فرایند ثبت دنیای یک اثر گفت: ابتدا اثر تاریخی واجد ارزش شناسایی و به یونسکو معرفی می شود و پس از آن یونسکو با بررسی مستندات و شرایط بنا آن را در فهرست موقت ثبت می کند.

وی از اختصاص ردیف اعتبار ملی پایدار و پایگاه مدیریتی به ثبت هر یک از آثار دنیای خبر داد و اضافه کرد: در صورتی که اثر در فهرست دنیای قرار گیرد از مهمترین پیامدهای دنیای شدن این است که بنای تاریخی ردیف اعتباری ملی گرفته و همچنین کمک های فنی و اعتباری یونسکو به آن اختصاصی می یابد.

رمضانی گفت: معرفی اثر دنیای شده به 16 زبان دنیا از دیگر مزایای دنیای شدن است.

آسبادها؛ ششمین اثر در انتظار ثبت دنیای

وی گفت: ششمین اثر در انتظار ثبت دنیای هم آسبادهای خراسان جنوبی است و امیدواریم برای سال 2022 آسبادها (آسیاب بادی) ثبت شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی اضافه کرد: تا به امروز 296 سنگ آسباد در استان شناسایی شده و حدود 70 درصد آسبادهای شناسایی شده ایران در خراسان جنوبی است.

وی گفت: در وضع موجود بیشترین تمرکز آسبادهای ایران در شهر طبس مسینا بوده گرچه در گذشته شهر نهبندان بزرگترین زنجیره آسبادهای دنیا را داشته اما اغلب آنها تخریب شده و اکنون از 90 آسباد 14 مورد باقی مانده است.

رمضانی مطرح نمود: آسبادهای خواف و نشتیفان در خراسان رضوی، قلعه مچی و چند مورد دیگر در سیستان و بلوچستان، طبس مسینا، علی آباد و نوغاب هندوالان در شهرستان درمیان، خوانشرف، خونیک سفلی و چهارفرسخ در شهرستان نهبندان از جمله آسبادهایی هستند که در فهرست ثبت دنیای قرار خواهند گرفت.

آثار تاریخی و طبیعی خراسان جنوبی در فهرست میراث دنیای در سال های اخیر به چهار اثر باغ و عمارت اکبریه بیرجند، قنات بلده فردوس، بیابان لوت و روستای حوله بافی خراشاد افزایش یافت.

قنات بلده فردوس و بیابان لوت (مشترک بین استان های خراسان جنوبی، کرمان و سیستان و بلوچستان) سال 1395 در فهرست میراث دنیای یونسکو قرار گرفتند و براساس اعلام شورای دنیای صنایع دستی در سال 1397 روستای خراشاد شهرستان بیرجند به عنوان روستای دنیای توبافی (حوله بافی) معرفی شد.

تعداد کل آثار ثبت ملی شده در استان خراسان جنوبی 929 اثر اعلام شده که از این تعداد 71 اثر طبیعی، 73 اثر معنوی، 778 بنا و محوطه و هفت شی تاریخی است.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا

pariha.com: پریها مجله گردشگری، خبری، موفقیت، آشپزی و سرگرمی میباشد.