تاثیر تحولات در همسایگان بر دیپلماسی اقتصادی ایران - مجله سلو بلاگ

در گزارش نخست این مجموعه دو تحول کلیدی در اضلاع شمالی و جنوبی محیط ژئواکونومیک ایران موردبررسی قرار گرفته اند. نخست استراتژی تازه امنیت ملی روسیه و دوم رقابت ژئواکونومیک عربستان و امارات عربی متحده.

ایده کلیدی دیپلماسی مالی روسیه در استراتژی تازه امنیت ملی این کشور تحت نام مشارکت اوراسیایی بزرگ تر مفهوم بندی شده است. روسیه از سال ها پیش اتحادیه مالی اوراسیا را به نام ابتکار دیپلماسی مالی خود پیگیری کرده است، اما حوزه این ابتکار را به کشورهای خارج نزدیک و کشورهای جمهوری های شوروی سابق محدود کرده بود. مشارکت اوراسیایی بزرگ تر دامنه این ابتکار را به کلیت اوراسیا توسعه می دهد.

این ایده اما با مشکلاتی روبرو است. به دلیل سابقه این کشور بسیاری این ابتکار را درنهایت ابتکاری ژئوپلیتیک و با هدف احیای تسلط روسیه بر جمهوری های شوروی سابق و سپس توسعه این حوزه نفوذ به سایر بخش های اوراسیا می دانند و به آن با دیده تردید می نگرند. دوم آنکه این کشور هیچ گاه مالی بزرگ نبوده و نقش لوکوموتیو مالی برای سایر کشورها را نداشته و نمی تواند نقشی شبیه نقش آلمان در اقتصاد اتحادیه اروپا یا نقش ژاپن و چین در اقتصاد آسیا را ایفا نماید. افزون بر این، ایده مشارکت در اوراسیای بزرگ تر در رقابت با دو پروژه کلان دیگر در پهنه اوراسیا یعنی اتحادیه اروپا از یک سو و ابتکار جاده و کمربند چین از دیگر سو، دارای نقاط ضعف جدی است.

از سوی دیگر و در جنوب ایران اختلاف عربستان سعودی و امارات عربی متحده بدل به یکی از موضوعات کلیدی در تحولات ژئواکونومیک خلیج فارس شده است. این اختلاف در چندلایه قابل بررسی است: در لایه انرژی، اختلاف اخیر دو کشور بر سر کاهش تولید نفت وارد دور تازه ای شده است. علاوه بر انرژی، رقابت فزاینده در حوزه های مشخصی به ویژه، لجستیک، صنعت توریسم، تبدیل شدن به هاب مبادلات مالی و میزبانی تولید هم وجود دارد.

این موارد گویای سطح بالای رقابت میان دو کشور است. اما این دو کشور هنوز از منافع مشترک مهمی ازجمله مقابله با ایران، اخوان المسلمین و تهدیدات تروریستی مشترک برخوردارند. گرچه فوریت و اهمیت هر یک از این حوزه ها برای دو کشور فرق دارد. بنابراین درگرفتن این رقابت را نمی توان با اختلافاتی که این دو با قطر دارند مقایسه کرد.

متن شماره نخست از سلسله گزارش های پایش تحولات تجارت جهانی را اینجا مشاهده کنید.

khaneh-jok-sms.ir: جملات زیبا و دلنشین جدید | جملات آموزنده و زیبا | جملات زیبا از بزرگان را اینجا بخوانید

discountbook.ir: کتاب ارزان | مجله کتابخوانی، بیاید آگاهتر باشیم