انتها لیگ با استفاده از قاعده فورس ماژور، سپاهان و پرسپولیس می توانند در آزادی بازی نمایند؟ - مجله سلو بلاگ

به گزارش خبرنگاران، تعطیلی مسابقات ورزشی از جمله لیگ برتر فوتبال به دلیل شیوع ویروس کرونا باعث شده است انتها این مسابقات معین نباشد. موضوعی که در بیش تر لیگ های دنیا به یک چالش تبدیل شده است. در ایران هم مثل سایر کشورها درباره خاتمه های متفاوت برآورد می گردد؛ از ادامه لیگ بعد از کاهش احتمالی بیماری گرفته تا لغو کامل این فصل بدون معین کردن قهرمان.

این روزها پرسپولیسی ها و سپاهانی ها که تیم های شان در رتبه های اول و دوم جدول هستند در متن این مناقشه قرار دارند. مسوولان این دو باشگاه که این سال ها از هیچ فرصتی برای نیش و کنایه زدن به یکدیگر دریغ ننموده اند این بار هم از هیچ بخش خبری یا خبرگزاری و روزنامه ای نمی گذرند تا مبادا سرنوشت مسابقات به نفع رقیب شان رقم بخورد. صرف نظر از اظهارنظرهای آن ها درباره نحوه اتمام لیگ، قانون در این گونه موارد چه دستورالعملی صادر می نماید؟

عبدالرحمان شاه حسینی، رییس پیشین کمیته انضباطی در گفت وگو با خبرنگاران درباره تعطیلی لیگ به دلیلی شیوع بیماری کرونا و چگونگی اتمام آن شرح داد: ما در حقوق یک قاعده داریم که به آن فورس ماژور می گویند. تولد این قاعده در حقوق فرانسه بود. به هر حادثه خارجی که خارج از حیطه و قدرت متعهد که غیرقابل پیش بینی باشد و مانع اجرای تعهد گردد، قاعده فورس ماژور است. ما در بحث مسابقات با پدیده ای به نام ویروس کرونا روبرو شدیم که به اجبار تمام مسابقات خارج از اراده مرجع برگزاری مسابقات که فدراسیون است و چه باشگاه ها معلق شده اند. مدت تعلیق هم نامعین است. این قضیه مختص ایران نیست و دامنگیر کل دنیا شده است. خوشبختانه بر خلاف بعضی وقایع که فقط در فوتبال ایران و به دلیل سوء مدیریت رخ می دهند، این واقعه دنیای است.

او درباره فورس ماژور و این که چگونه باعث برائت متعهد می گردد اظهار کرد: حقوقدانان هم همواره بین فورس ماژور و حادثه غیرمترقبه فرق قائل می شوند. حادثه غیرمترقبه یک حادثه درونی است که وابسته به فعالیت های متعد است. مانند آتش سوزی. اما فورس ماژور ناشی از یک حادثه بیرونی است، مثل سیل، زلزله، طوفان و یا همین بیماری همه گیر کرونا که همه را زمین گیر می نماید. حقوقدانان در تمام دنیا متعقد هستند که حادثه فورس ماژور سبب برائت می گردد. یعنی هر کسی که متعهد به انجام یک امر باشد اگر به موجب حادثه فورس ماژور نتواند تعهدش را عملی کند، این باعث برائتش می گردد.

شاه حسینی اضافه نمود: در فوتبال، فدراسیون به برگزاری مسابقات متعهد است و باشگاه ها هم ملزم به شرکت در مسابقات هستند ولی این بیماری همه را متوقف نموده است. در این مواقع باید چه کار کنیم. طبق اساسنامه ای که به تایید فیفا رسیده است نه این اساسنامه ای که به تایید فیفا نرسیده است و به آن استناد می نمایند، در ماده 80 معین شده است که برای حوادث غیرمترقبه و پیش بینی نشده، هیات رییسه تصمیم گیری می نماید. این از مقررات داخلی ما. بنابراین اظهارنظر باشگاه های مختلف در موقعیت کنونی هیچ وجاهت حقوقی و قانونی ندارد. طبق مقررات هیات رییسه باید به این موضوع رسیدگی کند.

رییس پیشین کمیته انضباطی با بیان این که این مشکل یک مشکل دنیای است، گفت: بنده نظرم این است که فدراسیون فوتبال باید این مسائل را به فیفا منتقل کند و فیفا باید تصمیمی بگیرد که برای کل دنیا لازم الاجرا باشد. تا وحدت رویه به وجود بیاید و از تشتت آرا و اختلاف نظرها و اعمال سلیقه کشورهای مختلف جلوگیری گردد. چون این یک موضوع بین المللی است، فیفا باید یک تصمیم جامع و کامل برای همه کشورهای عضوش بگیرد. بهترین کار این است که یک تصمیم دنیای توسط فدراسیون دنیای گرفته گردد.

او در پاسخ به این پرسش که آیا در اساسنامه ای که به تایید فیفا رسیده است، قاعده فورس ماژور لحاظ شده است یا خیر؟ بیان نمود: امکان دارد که فیفا بگوید که هر کشوری بر اساس اساسنامه خودش تصمیم بگیرد. در ماده 80 اساسنامه ما هم ذکر شده؛ موارد پیش بینی نشده احتمالی و غیرمترقبه. البته بیماری کرونا حادثه غیر مترقبه نیست. چون حادثه غیرمترقبه حادثه ای است درونی که وابسته به فعالیت های متعهد یا شخص حقیقی یا حقوقی است. اما در ادامه متن ماده 80 به مواردی که در حالت فورس ماژور اتفاق میفتد اشاره شده است. البته به نظر من این ماده به لحاظ حقوقی غلط است چون فورس ماژور و غیرمترقبه با هم متفاوت هستند.

شاه حسینی ادامه داد: به نظر من هیات رییسه می تواند بر اساس این ماده قانونی در قبال انتها مسابقات تصمیم گیری کند. ولی عاقلانه ترین کار این است که فیفا به عنوان متولی دنیا یک تصمیم بین المللی بگیرد تا با دور شدن از تصمیمات سلیقه ای کشورها به عدالت نزدیک تر شوند و اعتراضی هم صورت نمی گیرد. الان چون هنوز هیچ تصمیمی گرفته نشده است، از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی مختلف، تعرضات بروز نموده اند.

این حقوقدان درباره صحبت های مسوولان باشگاه های سپاهان و پرسپولیس و اختلاف نظرشان درباره قهرمان نیم فصل شرح داد: نیم فصل همان موعدی است که در آیین نامه مسابقات پیش بینی شده است. طبق آیین نامه زمانی که نصف مسابقات تمام گردد، نیم فصل شده است که هفته پانزدهم می گردد. اما باز هم تاکید می کنم که این ها قضاوت های زود است و مانور مدیریتی است. بهترین کار این است که متولی فوتبال کشور اجازه دخالت در تصمیم گیری ها را در این گونه موارد به باشگاه ها ندهد. بنابراین برای این اظهارنظرها نباید در این مرحله اعتباری قائل شویم.

شاه حسینی هم چنین درباره ملاقات پر حاشیه سپاهان و پرسپولیس که در استادیوم نقش دنیا برگزار نشد و در پاسخ به این پرسش که آیا کمیته استیناف می تواند رای به برگزاری این بازی در استادیوم آزادی بدهد یا خیر؟ شرح داد: خیر. این مساله اصلا موضوعیت ندارد و مرتبط به این پرونده نیست. اول این که مسابقه ای در شهر اصفهان باید مطابق جدول و برنامه برگزار می شد. دوم این که ما به این برمی خوریم که سپاهان و پرسپولیس وظیفه داشتند طبق برنامه ای که قانون مشخص نموده بود در مسابقات فوتبال شرکت بنمایند. در روز خاص و استادیوم خاص مشخص شده.

او اضافه نمود: اگر به هر دلیلی هر باشگاهی این مقررات را رعایت نکند مقررات انضباطی برای آن اعمال می گردد. که در خصوص این مسابقه هم کمیته انضباطی، بازی را 3 بر صفر به سود پرسپولیس گفت. یک این جا هم فقط یک استثنا به وجود دارد که به آن عذر موجه یا فورس ماژور می گوییم. اگر این اتفاق بیفتد؛ به عنوان مثال استودیوم زلزله بیاد یا سیلی بیاد که راه را ببندد. و اما تشخیص قاعده این فورس ماژور که خارج از اراده یک باشگاه مبنی بر حضورنداشتن به موقع در مسابقه باشد بر عهده رکن قضایی است و رکن قضایی هم باید با استناد رای صادر کند. اگر گفت عذر موجه باید دلیل بیاورد که چه عذر موجهی بوده است.

رییس پیشین کمیته انضباطی توضیح داد: الان کمیته استیناف به این پرونده رسیدگی می نماید. اولا که به نظر من اظهارنظر قاطع حقوقی نباید کرد تا کمیته استیناف که مرجع است رای صادر کند. ولی کمیته استیناف هم به عنوان یه رکن قضایی عالی در فوتبال ما هیچ گاه نمی تواند از خودش اجتهاد کند بلکه باید بر اساس مقررات رای صادر کند. حلقه مفقوده این پرونده هم همین است که اگر تیمی بدون عذر موجه و قاعده فورس ماژور در مسابقه ای در موقع خاص حاضر نشد، نتیجه همان 3 بر صفر به سود حریفش است. اگر ثابت کند که عذر موجهی بوده آن وقت تصمیم دیگری می گردد گرفت. ولی این که بازی را در استادیوم آزادی برگزار نمایند اصلا موضوعیت ندارد.

شاه حسینی در پاسخ به این پرسش که آیا در این مورد می توان بنا بر ادعای باشگاه سپاهان مبنی بر جلوگیری طرفداران از عزیمت اتوبوس باشگاه به سمت استادیوم، این موضوع را با توجه به قاعده فورس ماژور آنالیز کرد یا خیر؟ گفت: این فورس ماژور نیست زیرا باشگاه های میزبان، مکلف به تامین امنیت و برطرف موانع این چنینی برای برگزاری مسابقه هستند. یعنی این موضوعی خارج از اراده انسان نیست حتی اگر فرض بگیریم یک عده تماشاگر در جایی تجمع کردند، با استفاده از قوه قهریه مثل نیروی انتظامی می شد موضوع را مدیریت کرد.