سویه های خطرناک تر از دلتا در راه است؟

به گزارش مجله سلو بلاگ، در طول بیماری همه گیری کووید 19، هزاران نوع جهش ژنتیکی در کرونا رخ داد که سازمان بهداشت دنیای چهار مورد از آن ها را نگران کننده دانست: آلفا، بتا، گاما و دلتا به گفته محققان اروپایی، دلتا بسیار مسری است. 97 درصد بیشتر از اولین ویروس در گردش است. اما آیا این بدترین چیزی است که دنیا می تواند ببیند؟ درک چگونگی ایجاد جهش ها می تواند به ما یاری کند تا دریابیم که آیا هنوز نسخه های نگران کننده تری وجود دارند یا خیر.

سویه های خطرناک تر از دلتا در راه است؟

میکروبیولوژیست هایی که ویروس ها را مطالعه می کردند این اتفاق در هند چنین جهش هایی را پیش بینی می کردند. هر بار که ویروس وارد سلول می گردد ژنوم خود را وارد سلول می نماید و آن را تکرار می نماید. در نتیجۀ این تکرار ممکن است خطایی رخ دهد و جابه جایی هایی در ترکیب ژنتیکی اتفاق بیفتد. جهش ها سیستماتیک نیستند بلکه رویدادهایی تصادفی در هنگام تکرار ژنوم هستند. بیشتر جهش ها یا ویروس را از بین می برند و یا قدرت انتشار را پایین می آورند و در نتیجه این پایین آمدن قدرت انتشار ویروس از بین می رود چون دیگر به سهولت از فردی به فرد دیگر منتقل نمی گردد.

دانشمندان همواره انتظار داشتند که انواع ویروس کووید را مشاهده نمایند زیرا کرونا ویروس ها ناگزیر از ژنوم خود به صورت شلخته تری، نسبت به انسان و حیوانات یا حتی بعضی عوامل بیماری زای دیگر، کدهای ژنتیکی خود را تکرار می نمایند. آنزیم هایی که RNA ویروس را ایجاد می نمایند بیشتر مستعد خطا هستند و به همین خاطر در هر یک میلیون واحد یک اشتباه در تکرار کد ژنتیکی رخ می دهد.

اما برای ایجاد ویرانی در دنیا، نیازی به کپی های چندگانه از ویروس نیست. خود اینکه انتقال ویروس تنفسی است می تواند ویرانگر باشد. میکروب های منتقل شده هنگام تنفس یا صحبت یا لمس و سایر فاعلیت ها منتقل می شوند لذا با فراهم آمدن بستری برای انتشار تعداد جهش ها نیز بیشتر و بیشتر خواهد شد چون تکثیر ویروس سریع تر شده است.

در این زمینه بخوانید:

آیا امکان دارد همزمان به کرونا و آنفولانزا مبتلا شویم؟

پروتکل های کرونا، از سرماخوردگی و آنفولانزا هم پیشگیری می نمایند

بریتانیا در اوایل امسال 5/3 میلیون دلار برای آنالیز اثرات جهش های در حال ظهور کرونا اختصاص داد. ایالات متحده نیز در پاییز 2020 با دانشگاه ها و آزمایشگاه های خصوصی قرارداد بست تا توالی های ویروس کرونا را شناسایی کند. تا کنون صدها هزار ژنوم تحت این برنامه توالی یابی شده اند.

محققان می گویند که جهش هایی که به وقوع می پیوندند به دلایل مختلفی زنده می مانند مانند: یاری به ویروس برای افزایش قابلیت انتقال، عفونت، شدت یا توانایی فرار از ایمنی. اما دانشمندان نسبت به تغییرات مشابهی که در چندین نوع مستقل ایجاد می شوند، کمتر نگران جهش خاص هستند، زیرا این جهش ها ویروس را از نظر تکاملی مناسب تر می نماید. این پدیده در زیست شناسی تکاملی به عنوان تکامل همگرا شناخته می گردد.

به عنوان مثال، در همۀ جهش هایی که نگران نماینده هستند، جهش مشترکی در قسمتی از پروتئین سنبله رخ می دهد. پروتئین سنبله برجستگی هایی در سطح ویروس هستند که به آلوده کردن سلول ها یاری می نمایند. در یکی از این جهش ها یک نوع اسید آمینه (به نام آسپارتیک اسید) با نوع دیگر (گلیسین) جایگزین شده است. این جهش که با نام D614G شناخته می گردد، ویروس را قابل انتقال و عفونی می نماید. جهش معمول دیگر یعنی L452R ، اسید آمینه لوسین را به آرژنین تبدیل می نماید و این هم روی پروتئین سنبله رخ می دهد. جهش L452 در بیش از دوازده گروه ویروسی جداگانه مشاهده می گردد و نشان می دهد که این جهش مزیت مهمی برای ویروس کرونا ایجاد می نماید.

از آنجا که پروتئین سنبله برای ایجاد واکسن و درمان بسیار مهم بوده است، تحقیقات بیشتری در خصوص جهش ها در مقایسه با سایر پروتئین های ویروس کرونا اجرا شده است. در حالی که پروتئین سنبله یک جایگاه مهم برای جهش است، بخش دیگری از ویروس به نام پروتئین نوکلئوکپسید نیز وجود دارد که پوشش ژنوم RNA ویروس را تشکیل می دهد. ممکن است هر دو بخش درگیر در فرایند جهش شوند. یعنی برای مثال یک نوع با جهش در پروتئین سنبله بدون هیچ گونه تغییری در پروتئین نوکلئوکپسید ممکن است از یک نوع دیگر که جهشی در هر دو منطقه داشته است رفتار بسیار متفاوتی داشته باشد. گروهی از جهش ها که به صورت هماهنگ کار می نمایند می توانند به طور جمعی تأثیر عمده ای روی فرار ویروس از آنتی بادی های ویروس و در نتیجه کاهش اثربخشی واکسن ها داشته باشد چراکه در نتیجۀ جهش سیستم ایمنی توان تشخیص ویروس نو را ندارد.

این که ویروس می تواند جهش هایی را ایجاد کند که به فرار از واکسن ها یاری می نماید نگرانی بزرگی است. با چنین بخش کوچکی از جمعیت دنیا که واکسینه شده است (حدود 43 درصد حداقل یک بار تزریق نموده اند، در کشورهای کم عایدی تنها 2 درصد واکسینه شده اند) احتمال انتشار هنوز بالا است و لذا احتمال جهش های ویروسی بالاتر می رود. با این وجود، هیچ کس نمی داند جهش های پیش رو چیست و چه مقدار آسیب ممکن است به آن ها وارد گردد. با توجه به حرکت بالای جمعیت در دنیا، حتی یک جهش در یک نقطۀ دور افتاده و کم جمعیت می تواند به سرعت کل دنیا را درگیر کند. جهش زمانی اتفاق می افتد که تکثیر ویروسی وجود داشته باشد. بنابراین برترین راه برای جلوگیری از انواع بعدی این است که مقدار تکثیر ویروسی که در دنیا اتفاق می افتد را به شدت محدود کنیم. به همین علت واکسیناسیون مهم ترین کاری است که می توانیم انجام دهیم. تا زمانی که ویروس های مجموعه کرونا در هر نقطه از دنیا وجود داشته باشد، فرصتی برای ظهور انواع خطرناک وجود دارد.

منبع: NATIONAL GEOGRAPHIC

منبع: ایرنا زندگی
انتشار: 22 دی 1400 بروزرسانی: 22 دی 1400 گردآورنده: sloblag.com شناسه مطلب: 39453

به "سویه های خطرناک تر از دلتا در راه است؟" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "سویه های خطرناک تر از دلتا در راه است؟"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید